Khi đứa con oe oe tiếng khóc chào đời cũng là lúc bạn vỡ òa trong hạnh phúc khi nhìn thấy sinh linh bé nhỏ trên tay mình. Nhưng vì là đứa con đầu lòng nên cũng không hiếm các ông bố bà mẹ còn khá lúng túng chưa biết phải chăm sóc cho sinh linh non nớt vừa mới nhìn thấy cuộc đời này như thế nào. Hãy đọc để biết chăm sóc như thế nào là đúng cách đối với trẻ mới sinh vì nó ảnh hưởng không ít đến sự phát triển toàn diện của bé trong tương lai.
1. Thế nào là trẻ sơ sinh khỏe mạnh ?
Trẻ sinh đủ tháng : tuổi thai từ hết tuần 37 đến hết tuần 41 là thời điểm tốt cho trẻ ra đời.
Cân nặng lúc sinh > 2500g
Trẻ có phản xạ bú khỏe, có tiểu tiện và đại tiện trong 24 giờ sau sinh, không có dị tật bẩm sinh trên cơ thể.
2. Giữ ấm
Trẻ mới sinh có thể bị lạnh ngay cả khi bé sinh vào mùa hè, vì ngay từ khi lọt lòng mẹ, nước ối đã bao quanh da của trẻ bay hơi gây mất nhiệt. Do đó trẻ bị hạ thân nhiệt, nếu không giữ ấm cẩn thận trẻ có thể bị viêm phổi hoặc các bệnh về sau này.
Nhiệt độ phòng luôn giữ từ 26 0 C đến 32 0 C, trẻ sau khi sinh luôn được lau khô bằng khăn mềm sạch, luôn giữ cơ thể trẻ khô ráo. Mặc tã, đội mũ, áo ấm, mang bao tay bao chân cho trẻ, nếu tã ướt phải thay ngay.
Mẹ nên nằm cùng trẻ và ẵm trẻ khi cho trẻ bú cũng giúp trẻ được ủ ấm trong lòng mẹ. Lưu ý quần áo, chăn chiếu, drap trải giường dùng cho bé phải được thay giặt sạch hàng ngày, không khuyến khích dùng nước xả vải vì có thể gây kích ứng làn da mỏng manh của bé.
3. Vệ sinh thân thể
Tắm bé hàng ngày bằng nước sạch, ấm từ 35 0 C – 37 0 C trong phòng có nhiệt độ 28 0 C – 32 0 C, không có gió lùa. Chỉ được dùng loại xà phòng có độ xút thấp, tốt nhất là dùng dầu tắm gội chuyên dành cho trẻ sơ sinh. Khi tắm chỉ cọ rửa thật nhẹ nhàng, tránh để da bé xây xát, không để nước nhiễm vào rốn, vào tai, mắt trẻ. Thời gian tắm cho bé chỉ từ 7 – 10 phút. Sau khi tắm, nhỏ mắt bằng nước sinh lý và dùng tăm bông y tế loại nhỏ để vệ sinh tai bé.
Chăm sóc rốn : hàng ngày sau tắm sẽ sát khuẩn rốn bằng cồn 70 0 ( người trực tiếp vệ sinh rốn cho trẻ cũng cần phải rửa tay bằng xà phòng diệt khuẩn, lau khô và sát khuẩn bằng cồn 70 0 trước khi tiến hành) sau đó băng kín lại. Cuống rốn sẽ tự nhiên rụng sau 6-10 ngày. Khi rốn mới rụng phải giữ chân rốn khô, sạch cho tới khi liền sẹo.
4. Vệ sinh ăn uống
Đồ dùng cho bé như cốc, thìa, bình sữa, núm vú phải được rửa sạch ngay sau mỗi lần sử dụng, luộc sôi trước khi dùng để tránh bị đẹn (tưa) làm ảnh hưởng đến ăn uống của trẻ. Dùng nước nấu chín để pha sữa hoặc cho trẻ uống, giúp trẻ không bị tiêu chảy.
Khuyến khích cho con bú sớm và nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ từ khi trẻ lọt lòng cho tới khi trẻ được 6 tháng tuổi.
Video hướng dẫn cách vệ sinh bình sữa cho trẻ:
5. Các vấn đề khác cần theo dõi
Bên cạnh việc chăm sóc, các ông bố bà mẹ nên lưu ý kỹ các biểu hiện sau của trẻ để xử lý nhanh nhất :
- Màu da : mới lọt lòng da màu đỏ ửng, sau dần chuyển sang hồng hào, từ 3-5 ngày sau đó da trẻ sẽ có màu vàng nhẹ ( đây là vàng da sinh lý không có gì đáng ngại). Nếu thấy hiện tượng vàng da đến sớm hơn ( trước 3 ngày) và tăng nhanh, cần báo cho bác sĩ. Nếu da bé chuyển sang tím tái thì cần cấp cứu ngay vì có thể bé khó thở.
- Nhịp thở : bình thường của trẻ là 40-60 lần/phút. Nếu nhanh hơn 60 hoặc dưới 40 thì đều là triệu chứng bất thường.
- Thân nhiệt hàng ngày : 36,8 0 C đến 37 0 C là bình thường.
- Tiêu hóa : trẻ bú mẹ đi phân xu vàng khoảng 3-4 lần/ngày là tốt.
Ngọc Linh – YduocLH