Tỉ lệ trẻ được bú mẹ ở nước ta giảm, trong đó số trẻ được bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu chỉ chiếm 19,5%. Đây là tỉ lệ thấp nhất khu vực Châu Á Thái Bình Dương ( tỉ lệ chung của thế giới là 35%). Đâu là nguyên nhân của tình trạng này?
Cho trẻ bú ngay trong vòng 1 giờ đầu sau sinh giúp giảm nguy cơ tử vong ở trẻ
Quyết định vì ….quảng cáo
Do sợ sinh con gái năm Nhâm Thìn vất vả nên Trang Nhung đến một phòng kham thai có tiếng ở Hà Nội, “Canh” ngày rụng trứng để mong có con trai. Sau 3 tháng “ bài binh bố trận”, Nhung vẫn chưa thấy gì khang khác trong người. Cô quyết định đổi nơi khám và 2 tháng sau, khi soi trứng ở phòng khám mới, cố đã có tin vui. Nhung phấn khởi hào hứng khen ngợi phòng khám này, ngoài ra còn thấy được chăm sóc tận “ răng” vì ở phòng khám này, Nhung được cô bé nhân viên tiếp thị sữa rất nhiệt tình và tặng cho 4 hộp sữa bà bầu về dùng thử. “ Mình chưa kịp nói là chỉ đi khám phụ khoa thì nhân viên tiếp thị đã vừa dúi vào tay hộp sữa, vừa bật nắp cho mình xem thử. Sau đó, nhân viên khác lại đưa cho tập tờ rơi với thông tin bắt lòng về các loại sữa cho trẻ nhỏ. Lúc ngồi chờ khám, đọc những thông tin này, lại nhớ đến quảng cáo sữa quảng cáo rằng cho con ăn sữa ngoài khỏe mẹ, khỏe con, con thì thông minh mà mẹ thì giữ được vóc dáng, mình quyết định sau này sinh con sẽ cho con ăn sữa ngoài” Nhung bộc bạch.
Còn với Hoàng Thu Hường, 20 tuổi, ở quận Đống Đa ( Hà Nội), ý định cho con ăn sữa công thức của cô thành hiện thực sau lần cô cho con đi tiêm chủng tại Trạm Y tế phường. Đến trạm y tế, Hường được cô y tá đưa cho quyển sổ tiêm chủng mà bìa 3, bìa 4 của sổ là cơ man thông tin hấp dẫn về sữa công thức dành cho trẻ nhỏ. Sau khi sinh một tháng, Hường mệt mỏi vì đứa con hay ăn cứ ngày ngủ, đêm thức và rúc tìm ti mẹ. Những đêm mất ngủ, Hường đã nghĩ đến chuyện cho con ăn sữa ngoài nên sau khi đọc được những thông tin trên, lại là những thông tin từ Trạm Y tế, cô đã quyết định mua sữa về cho con ăn.
Thực tế, không ít người con son đã quyết định cho con ăn ngoài như Nhung và cho con bú theo kiểu lấy lệ như Hường. Nguyên nhân của tình trạng trên ngoài việc do lối sống, quan niệm thì sản phụ bị tác động rất nhiều bởi quảng cáo sữa dành cho trẻ.
Doanh nghiệp sữa “ Lộng hành”?
Nghị định 21/2006/NĐ – CP của chính phủ về việc kinh doanh và sử dụng các sản phẩm dinh dưỡng dùng cho trẻ nhỏ đưa ra nhiều chế tài xử lý vi phạm trong việc quảng cáo các sản phẩm dinh dưỡng cho trẻ nhỏ đưa ra nhiều chế tài xử lý vi phạm trong việc quảng cáo các sản phẩm dinh dưỡng cho trẻ nhỏ. Tuy nhiên, theo tiến sỹ Nguyễn Huy Quang. Phó Vụ trưởng, Vụ Pháp chế ( Bộ Y tế), Nghị định 21 còn nhiều sơ hở và thiếu sót như : Cấm giới thiệu sữa cho trẻ dưới 1 tuổi ở các cơ ở y tế nhưng các nhà thuốc vẫn được bán sữa, chưa có quy định cụ thể về việc các cơ sở y tế có được phép nhận tài trợ của hãng sữa….Các công ty sữa không ngừng lợi dụng kẻ hở trên để thổi phồng các sản phẩm dinh dưỡng cho trẻ nhỏ dưới nhiều hình thức. Vì thế, không chỉ ở Trạm Y tế phường LT mà còn có nhiều sổ khám bệnh ở bệnh viện PSHN hay BV nhi …cũng có thông tin về công ty sữa và sữa cho thai phụ và trẻ nhỏ.
Trong khi Nghị định 21 còn nhiều kẻ hở thì mức xử phạt các cơ sở vi phạm còn quá thấp khiến các doanh nghiệp không “ coi vào đâu”. Có công ty còn ngang nhiên so sánh sữa non của bò như của sữa mẹ, thậm chí có kháng thể cao hơn sữa mẹ, nhưng chỉ bị phát có 7 triệu đồng. “Mức xử phạt này không đủ sức răn đe khiến không ít công ty vừa bị xử phạt đã lại tái vi phạm” – Ông Nguyễn Đức Vinh, Vụ Sức khỏe Bà mẹ – Trẻ em( Bộ Y tế) nhận định. Theo điều tra của Bộ Y tế trong năm 2010, chỉ có 61% trẻ được bú mẹ trong vòng 1 giờ đầu sau sinh. Nhiều bà mẹ sai lầm vắt bỏ sữa non và cho trẻ uống sữa công thức. Trong khi đó, 22% trường hợp tử vong ở trẻ sơ sinh có thể phòng tránh được nếu trẻ được bú sữa mẹ sớm trong vòng 1 giờ đầu sau sinh.
Tham khảo ý kiến chuyên gia để cho con bú đúng cách
WHO, UNICEF và dự án Nuôi dưỡng và Phát triển ( A&T) khẳng định : Sữa mẹ cung cấp 100 % nhu cầu dinh dưỡng cho trẻ trong 6 tháng đầu, 50% nhu cầu ấy khi trẻ từ 6 đến 12 tháng tuổi. Trong năm thứ 2, sữa mẹ vẫn có thể cung cấp 33 % nhu cầu dinh dưỡng cho trẻ. Nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ sẽ cho trẻ chỉ số thông minh, khi lớn lên sẽ ít gặp các nguy cơ mắc phải các bệnh như tiểu đường, chứng cao huyết áp, béo phì và một số bệnh ung thư khác.