Mang thai, chuẩn bị đón một thiên thần bé nhỏ sắp trào đời là một sự tự hào, niềm hạnh phúc lớn lao của hầu hết tất cả các bà mẹ trên thế giới. Tuy nhiên, có một số bà mẹ băn khoăn rằng lượng sữa của mình có đủ cho bé bú hay không? Một số bà mẹ lo mình sẽ ít sữa hay không đủ sữa cho con bú. Thế nhưng, đó có phải là vấn đề đáng lo ngại? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu tận gốc đâu là nguyên nhân khiến mẹ ít sữa và giải pháp cho tình trạng này các mẹ nhé.
Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tốt nhất cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ
Nguyên nhân khiến mẹ ít sữa
Mẹ ít sữa do không cho trẻ bú thường xuyên
Không cho trẻ bú thường xuyên chính là nguyên nhân thông thường dẫn đến việc người mẹ ít sữa. Một số bà mẹ cho trẻ bú một đến hai lần mỗi ngày, lại có bà mẹ không cho trẻ bú đêm, một số người mẹ bỏ bữa bú vì nghĩ rằng có thể “để dành” sữa. Lại có bà mẹ đi làm cả ngày, trẻ ở nhà chỉ được chăm sóc qua quýt bằng các thức ăn loẵng khác. Ngoài ra, trẻ không khóc đòi bú cũng khiến một số bà mẹ nghĩ rằng trẻ đã bú đủ, nhưng thực ra, trẻ vẫn còn đói.
Giải pháp cho trường hợp này:
- Nên cho trẻ bú thường xuyên hơn. Nếu bạn phải đi làm hãy tranh thủ giờ nghỉ về cho trẻ bú. Cho trẻ bú nhiều hơn trong vài ngày, lượng sữa của bạn sẽ tăng dần trở lại.
- Dù mẹ ít sữa, vẫn nên tích cực cho trẻ bú mẹ, chớ vội vàng cho trẻ ăn uống các thức ăn khác để bồi bổ cho trẻ. Chỉ nên cho trẻ ăn dặm khi trẻ đã được 4 tháng tuổi. Thức ăn dặm và sữa ngoài có thể làm trẻ ốm, bệnh và càng chậm lớn hơn.
Ít sữa do mẹ cho trẻ bú không đủ cữ
Có nhiều trẻ chỉ bú vài giây đã ngủ, đặc biệt khi trẻ được cho mặc nhiều quần áo khi bú. Sau một thời gian ngắn trẻ thức dậy và khóc vì trẻ thấy đói, nhưng người mẹ lại thường nghĩ rằng đó là do mình không đủ sữa cho trẻ.
Lời khuyên cho người mẹ :
- Cho trẻ bú ít nhất từ 5 – 10 phút.
- Nếu trẻ ngủ khi đang bú, người mẹ nên nhẹ nhàng đánh thức trẻ dậy bằng cách vỗ nhẹ vào má của trẻ.
- Không mặc nhiều quần áo, tã lót cho trẻ khi cho trẻ bú.
Ít sữa do mẹ cho trẻ uống sữa ngoài quá sớm
Trẻ bú sữa bình hoặc sữa ngũ cốc sẽ ngủ lâu hơn sau bữa ăn. Nhiều bà mẹ nghĩ rằng, đây là dấu hiệu trẻ cần bú thêm sữa ngoài chứ không chỉ sữa mẹ. Thực ra sữa bò và ngũ cốc lâu tiêu hơn sữa mẹ. Trẻ không đói, sẽ bú mẹ ít hơn do đó lượng sữa mẹ sẽ giảm.
Lời khuyên cho người mẹ :
- Chỉ cho trẻ bú mẹ.
- Cho trẻ bú thường xuyên trong vài ngày để lượng sữa của mẹ tăng trở lại.
- Trẻ sẽ khóc đòi bú thường xuyên, nhưng nếu trẻ vẫn tăng cân thì chứng tỏ trẻ vẫn bú đủ.
Mẹ ít sữa do trẻ ngậm vú mẹ chưa đúng cách
Điều này thường xảy ra khi trẻ đã được cho bú bình vài lần. Đôi khi các bà mẹ trẻ cũng chưa có kinh nghiệm nên cho trẻ bú sai kỹ thuật. Trẻ ngậm không hết quần vú sẽ không mút được sữa và không kích thích được phản xạ xuống sữa. Trẻ thì bị đói còn người mẹ thì cho rằng mình không đủ sữa nên sẽ cho trẻ bú sữa bình.
Lời khuyên cho người mẹ :
- Hãy cho trẻ bú đúng cách: Ngậm sâu cả quầng vú chứ không chỉ núm vú mẹ.
Người mẹ thiếu sự tự tin và có phản xạ tiết sữa yếu
Nếu người mẹ lo âu, phản xạ tiết sữa có thể không hoạt động và trẻ không bú được. Có rất nhiều sữa tích trong bầu vú, nhưng nó không chảy ra được. Đôi khi người mẹ cảm thấy rõ ràng sự chảy sữa, nhưng cũng có khi không có cảm giác gì dù sữa vẫn đang chảy.
Lời khuyên cho người mẹ:
- Về mặt tâm lý: Bạn phải tự tin rằng mình có nhiều và đủ sữa cho con bú.
- Bạn nên giải quyết những ưu phiền, lo âu và nghỉ ngơi thoải mái khi cho trẻ bú. Có thể uống ly nước ấm trước khi cho con bú. Cười thoải mái hoặc khóc thoải mái cũng là một cách giải tỏa những căng thẳng và nghỉ ngơi cho tốt.
- Xem xét xem ngực có bị đau đớn khi cho trẻ bú không? Nếu có thì chỉnh lại tư thế bú của trẻ cho đúng cách.
Ít sữa do người mẹ có dinh dưỡng kém
Dinh dưỡng của mẹ quá kém có thể dẫn tới lượng sữa và lượng chất béo trong sữa sẽ cũng ít hơn người mẹ có dinh dưỡng đầy đủ. Trẻ sẽ không tăng cân như bình thường nữa. Những bà mẹ thiếu dinh dưỡng thường khó khăn về kinh tế nên không có điều kiện cho trẻ uống thêm sữa hộp và cũng phải làm việc cực nhọc hơn nên khó có thể cho trẻ bú thường xuyên.
Lời khuyên cho người mẹ :
- Hãy cải tạo chế độ dinh dưỡng của bạn, đặc biệt nếu bạn ăn kiêng.
- Cân trẻ thường xuyên để xem xét mức tăng trưởng của trẻ.
Người mẹ dùng viên thuốc tránh thai có chứa Oestrogen
Viên tránh thai dạng này có thể làm giảm lượng sữa sau 2 – 3 tuần từ khi người mẹ bắt đầu dùng thuốc.
Lời khuyên cho người mẹ:
- Ngừng dùng viên tránh thai, nên sử dụng các biện pháp tránh thai khác.
- Hãy xây dựng nguồn sữa trở lại.
Ít sữa do mẹ thất bại khi cho con bú
Có ít hơn 2% các bà mẹ không thể đủ sữa cho con bú. Có thể nghĩ đến điều này khi.
- Trẻ không lên đủ cân.
- Trẻ ốm hay có những biểu hiện bất thường.
Giải pháp:
- Hãy cho trẻ dùng thêm sữa bò, bón bằng muỗng chứ không dùng bình có núm vú cao su. Không cho trẻ dùng ngũ cốc dưới bất kỳ hình thức nào trước khi trẻ được 4 tháng tuổi (vì trẻ chưa thể tiêu hóa được những thức ăn này).
- Cho trẻ bú mẹ càng nhiều càng tốt.
Làm gì để đảm bảo lượng sữa luôn dồi dào?
Cho trẻ bú đều: tốt nhất, ngay sau khi sinh trong vòng nửa giờ đầu người mẹ nên cho trẻ bú. Vì sữa mẹ tiết ra theo phản xạ, bú sớm có tác dụng kích thích bài tiết sữa sớm… Trong những ngày đầu sữa còn ít, cần cho trẻ bú nhiều lần, sữa sẽ “về” nhiều hơn. Nếu đã ít sữa mà lại cho trẻ bú ít hoặc ăn bổ sung sữa ngoài, trẻ sẽ bỏ bú và sữa cạn dần, dẫn đến mất sữa. Trẻ được bú sữa non sẽ phòng bệnh được tốt. Động tác bú có tác dụng co hồi tử cung và cầm máu cho người mẹ sau sinh.
Dinh dưỡng đầy đủ: để góp phần đảm bảo có đủ sữa cả về số lượng lẫn chất lượng, người mẹ cần ăn uống đầy đủ. Khẩu phần ăn cần tăng thêm khoảng 350 Kcal/ngày, tương đương khoảng 1/4 lượng thức ăn so với ngày thường. Bữa ăn của mẹ cần đảm bảo đủ 4 nhóm thực phẩm. Nhóm chất bột (cơm, khoai củ, bánh mì, bún, bánh phở…); Nhóm chất đạm (thịt, cá, trứng, sữa, tôm, cua, đậu đỗ…); Nhóm chất béo (dầu mỡ, bơ, lạc…); Nhóm viatmin và khoáng chất (rau xanh, quả chín). Mỗi bữa bà mẹ nên ăn thêm một bát cơm hoặc một củ khoai cùng ít thịt hoặc cá, trứng, đậu đỗ, rau củ và quả chín…
Uống đủ nước: người mẹ cần cung cấp đủ lượng nước cần thiết cho cơ thể, có thể là uống sữa hay nước ép trái cây đều rất tốt trong thời gian cho bé bú, uống đủ nước giúp cơ thể mẹ tiết ra nhiều sữa cho bé hơn.
Nghỉ ngơi đầy đủ: các bà mẹ đang trong thời kỳ cho con bú rất cần được nghỉ ngơi đầy đủ và thường xuyên đi dạo để hít thở không khí trong lành. Để đảm bảo sức khỏe và đủ sữa cho con bú, bạn cần ngủ ít nhất 10 tiếng mỗi ngày, 2 – 4 tiếng ban ngày và 6-8 tiếng ban đêm. Stress ảnh hưởng lớn đến việc tiết sữa của cơ thể người mẹ, vì thế nghỉ ngơi và thư giãn là cách giúp tăng cường lượng sữa. Ngoài ra, người mẹ cần ăn kiêng những chất ảnh hưởng đến chất lượng và số lượng sữa như: rượu, cà phê, thuốc lá… Không nên uống các loại thuốc tân dược khi không có chỉ định của bác sĩ.
